Επιστημονικά Βραβεία Ιδρύματος Μποδοσάκη 2025
Τομέας Βασικών Επιστημών: Κλάδος Φυσικής
«Το Επιστημονικό Βραβείο του Ιδρύματος Μποδοσάκη αποτελεί βαθιά, τιμητική αναγνώριση των πολλών ωρών εργασίας, της αφοσίωσης και της επιμονής μου στην έρευνα. Είναι πηγή ηθικής ικανοποίησης και ταυτόχρονα ισχυρό κίνητρο να συνεχίσω την ερευνητική μου δουλειά με το ίδιο πάθος. Η ενασχόληση με την έρευνα μου έχει χαρίσει στιγμές αυθεντικού ενθουσιασμού—από τη χαρά της επίλυσης ενός προβλήματος που με απασχολούσε για μήνες, μέχρι τη συναρπαστική στιγμή που διαμορφώθηκε μια νέα ιδέα για την ερμηνεία ενός φαινομένου. Με έχει κερδίσει η ελευθερία σκέψης και η δημιουργικότητα που απαιτείται στην επιστήμη, καθώς και η συνεχής αναζήτηση νέας γνώσης.»
*********************************
Η Μαρία Πετροπούλου είναι Επίκουρη Καθηγήτρια Φυσικής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ). Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα εστιάζουν στον χώρο της Αστροφυσικής Υψηλών Ενεργειών και της Αστρονομίας Πολλαπλών Αγγελιοφόρων. Ξεκίνησε την ανεξάρτητη ερευνητική της πορεία το 2014 και αναζητεί λύσεις για θεμελιώδη προβλήματα της αστροφυσικής.
Εστιάζει στις διεργασίες ακτινοβολίας σε αστροφυσικά πλάσματα, στις διαδικασίες επιτάχυνσης σωματιδίων σε υψηλές ενέργειες και παραγωγής νετρίνων. Μελετά τη μη θερμική ακτινοβολία που παράγεται από αστροφυσικές εκροές, όπως οι κοσμικές ακτίνες και τα αστροφυσικά νετρίνα υψηλής ενέργειας καθώς και τους μηχανισμούς επιτάχυνσης σωματιδίων υψηλής ενέργειας σε ισχυρούς αστροφυσικούς πίδακες. Στοχεύοντας στο συνδυασμό της θεωρίας με τις παρατηρήσεις, διατυπώνει μοντέλα και προβλέψεις που μπορούν να ελεγχθούν με βάση το πλήθος των δεδομένων σε όλο το φάσμα της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.
Γεννήθηκε (το 1985) και μεγάλωσε στην Αθήνα. Έλαβε πτυχίο Φυσικής το 2008, μεταπτυχιακό δίπλωμα στην Αστροφυσική το 2010 και διδακτορικό δίπλωμα (Ph.D.) στις Φυσικές Επιστήμες το 2013 με Άριστα από το Τμήμα Φυσικής του ΕΚΠΑ. Στη συνέχεια πραγματοποίησε μεταδιδακτορική έρευνα στο Πανεπιστήμιο Purdue (ΗΠΑ) ως Einstein Fellow (2013-2016) και ως μεταδιδακτορική συνεργάτιδα (2016-2017), και στο Πανεπιστήμιο Princeton (ΗΠΑ) ως Lyman Spitzer Postdoctoral Fellow (2017-2020). Από το 2020 εργάζεται ως Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Φυσικής του ΕΚΠΑ.
Βραβεύτηκε το 2015 από την Ελληνική Αστρονομική Εταιρεία και το 2016 από το ελβετικό ίδρυμα MERAC για τη διδακτορική της διατριβή με θέμα τη μελέτη ακτινοβολιακών ασταθειών και επιτάχυνσης σωματιδίων σε αστροφυσικά πλάσματα με εφαρμογές στους πίδακες ενεργών γαλαξιών και εκλάμψεων ακτίνων γάμμα. Το 2021 βραβεύτηκε με το ελληνικό βραβείο L’Oreal-UNESCO για τις Γυναίκες στην Επιστήμη.
Το 2021 έλαβε χρηματοδότηση ύψους 100.000€ από το ίδρυμα MERAC και το 2022 της απονεμήθηκε χρηματοδότηση ύψους ~199.000€ από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας για την εκπόνηση έρευνας στο πεδίο Αστρονομίας Πολλαπλών Αγγελιοφόρων.
Έχει δημοσιεύσει 97 άρθρα σε περιοδικά με κριτές, ~3.700 αναφορές, και h-index 33. Έχει δώσει περισσότερες από 30 προσκεκλημένες ομιλίες σε διεθνή συνέδρια και πανεπιστήμια.
Είναι επιβλέπουσα 2 διδακτορικών διατριβών και 5 μεταπτυχιακών διπλωματικών εργασιών (1 σε εξέλιξη). Έχει επίσης επιβλέψει 3 διδακτορικούς φοιτητές και 4 μεταπτυχιακούς φοιτητές από Ευρωπαϊκά πανεπιστήμια σε δίμηνες και τρίμηνες ερευνητικές πρακτικές ασκήσεις.
Από το 2022 είναι εκλεγμένο μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Αστρονομικής Εταιρείας (ΕΛ.ΑΣ.ΕΤ.) και τελεί χρέη Γραμματέως.
Κατοικεί στην Αθήνα με τον σύζυγό της, Γιώργο Βασιλόπουλο, Αστροφυσικό και Επίκουρο Καθηγητή στο ΕΚΠΑ.