Παραθέτουμε το κάτωθι άρθρο του κυρίου Π. Βουρλούμη που αναδεικνύει την άστοργη στάση του κράτους απέναντι στις οργανώσεις του Τρίτου Τομέα.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Παναγής Βουρλούμης
10 Νοεμβρίου, 2019
Έντυπη έκδοση
«Η φιλανθρωπία τιμωρείται»
Πριν από τις εκλογές ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε μιλήσει θετικά για τον εθελοντισμό και για τη συμβολή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στην κοινωνική πρόνοια. Αναγνώρισε και επαίνεσε μια πραγματικότητα που πολλοί πολιτικοί αποφεύγουν, ορισμένοι αριστεροί μάλιστα την απαξιώνουν.
Μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος της ανάγκης για φροντίδα σε αναξιοπαθούντες συμπολίτες μας. Ιδρύματα παντός καιρού όπως του Νιάρχου και του Μποδοσάκη, άλλα ειδικευμένα σε κάποιον δύσκολο τομέα, όπως το παιδικό τραύμα, η εγκεφαλική παράλυση, ο αυτισμός, γηροκομεία, ασυνόδευτα παιδιά, ο κατάλογος είναι μακρύς και πανελλήνιος. Ακόμη και σε μικρές πόλεις της επαρχίας λειτουργούν ομάδες, με διάφορες μορφές και σχήματα, που προσφέρουν εθελοντικά βοήθεια εκεί που υπάρχει ανάγκη. Ας φανταστούμε πώς θα ήταν η Ελλάδα αν δεν υπήρχαν όλοι αυτοί. Σε ορισμένους τομείς η ιδιωτική, εθελοντική, μη κερδοσκοπική πρωτοβουλία σηκώνει όλο ή το μεγαλύτερο μέρος του βάρους της φροντίδας, αλλού το μοιράζεται με το κράτος. Είναι παρούσα παντού και η συμβολή της είναι ανεκτίμητη γιατί ανεβάζει την ποιότητα ζωής και βοηθάει τη συνοχή του κοινωνικού ιστού. Σηκώνει και ένα μεγάλο μέρος της δαπάνης που αλλιώς θα έπρεπε να πληρώνει το Δημόσιο. Θα περίμενε κανείς ότι το κράτος θα αναγνώριζε αυτήν την προσφορά ή τουλάχιστον θα τηρούσε ουδετερότητα. Ομως, αντίθετα την τιμωρεί.
Τα μη κερδοσκοπικά ιδρύματα συντηρούνται από δωρεές κάθε λογής και από κληρονομιές. Η περιουσία τους αποτελείται κυρίως από ακίνητα και σε λίγες περιπτώσεις από καταθέσεις. Από τα ενοίκια των ακινήτων, τους τόκους των καταθέσεων και τις δωρεές, καλύπτουν τις δαπάνες λειτουργίας τους. Πώς μεταχειρίζεται η φορολογική νομοθεσία τα έσοδα αυτά; Δεν επιτρέπει να εκπίπτουν τις δαπάνες σκοπού από τα ενοίκια, ούτε τα έσοδα από τόκους που φορολογούνται με τον υψηλότερο συντελεστή. Φορολογεί τις δωρεές και βέβαια υπάρχει ΕΝΦΙΑ. Με άλλα λόγια, μεταχειρίζεται τα μη κερδοσκοπικά φιλανθρωπικά ιδρύματα περίπου σαν κερδοσκοπικές επιχειρήσεις και καμιά φορά σκληρότερα.
Σε όλον τον πολιτισμένο κόσμο τα κράτη δίνουν κίνητρα στον εθελοντισμό και ενθαρρύνουν ιδιώτες αλλά και επιχειρήσεις να συνεισφέρουν για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Επίσης, απαλλάσσουν από φορολογία τις οργανώσεις που επιτελούν κοινωνικό έργο. Εδώ τα αντιμετωπίζουμε όλα αυτά με αρνητική διάθεση και καχυποψία. Προβάλλεται συχνά η δικαιολογία ότι ειδική φορολογική μεταχείριση οδηγεί στην ίδρυση οργανώσεων «μαϊμού» με σκοπό να επωφεληθούν επιτήδειοι ιδιώτες. Ετσι είναι πράγματι, αλλά δουλειά του κράτους είναι να θεσπίσει κριτήρια και να τα εφαρμόσει για να μην τιμωρούνται όσοι καλόπιστα προσφέρουν χρήματα και εργασία.
Το κόστος ευνοϊκής φορολογικής μεταχείρισης της φιλανθρωπίας για τον προϋπολογισμό είναι μηδαμινό, ενώ το όφελος θα ήταν σημαντικό. Θα επέτρεπε στους διάφορους φορείς να επεκτείνουν τη δράση τους ανακουφίζοντας την πίεση προς τις κρατικές υπηρεσίες. Θα βελτίωνε το ήδη υψηλό επίπεδο της ποιότητας των υπηρεσιών που προσφέρουν. Θα σηματοδοτούσε και μια αλλαγή νοοτροπίας σε κατεύθυνση φιλική προς την ιδιωτική πρωτοβουλία και οικοδόμηση εμπιστοσύνης ανάμεσα στο κράτος και στον πολίτη. Υπάρχει όμως και πολιτική διάσταση. Ο εθελοντισμός στην πρόνοια αγγίζει σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού, κυρίως δε τους λιγότερο προνομιούχους. Η κυβέρνηση που θα θεσπίσει εκεί ευνοϊκά μέτρα θα έχει μόνο κέρδος.
Ας ελπίσουμε ότι η σωστή τοποθέτηση του τότε αρχηγού της αντιπολίτευσης θα γίνει έργο τώρα που είναι πρωθυπουργός.
