Πατρίτσια Σταθάτου, Υπότροφος 2018, Μεταδιδακτορική ερευνήτρια στον τομέα της αειφόρου ανάπτυξης, της περιβαλλοντικής αποκατάστασης και της επεξεργασίας νερού και αποβλήτων, Center for Bits and Atoms, MIT

“Η υποτροφία αυτή ήταν κάτι πολύ παραπάνω από ένα αμιγώς επαγγελματικό ή ακαδημαϊκό επίτευγμα. Ήταν ένα εισιτήριο για μία καινούργια ζωή.”

Η Πατρίτσια Σταθάτου αποφοίτησε από τη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ το 2011 και ξεκίνησε να εργάζεται ως ερευνήτρια στη Μονάδα Διαχείρισης Ενεργειακών και Περιβαλλοντικών Συστημάτων (ΜΔΕΠΣ) της Σχολής Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ. Παράλληλα, συνέχισε τις σπουδές της στη Σχολή Χημικών Μηχανικών, εκπονώντας τη διδακτορική της διατριβή στον τομέα ανάλυσης, σχεδιασμού και ανάπτυξης εργαλείων και μεθόδων για υδατικά συστήματα. Το 2018 κέρδισε το βραβείο ΟΙΚΟΠΟΛΙΣ Νέου Επιστήμονα για τη συμβολή της διδακτορικής της έρευνας στον τομέα της διαχείρισης των υδατικών πόρων, ενώ την ίδια χρονιά έλαβε τη μεταδιδακτορική υποτροφία “Σταμάτη Γ. Μαντζαβίνου” από το Ίδρυμα Μποδοσάκη για τη διεξαγωγή έρευνας στο ΜΙΤ σχετικά με την απομάκρυνση τοξικών μικρορύπων από το νερό με τη χρήση μικροοργανισμών και βιοεκτύπωσης.

Τι θα συμβουλεύατε τους υποτρόφους που ξεκινούν σήμερα την πορεία τους;

Θα τους συμβούλευα κάτι που εγώ άργησα να συνειδητοποιήσω, να μη συγκρίνουν τον εαυτό τους με τους άλλους, αλλά με τους ίδιους. Η σύγκριση είναι πηγή θλίψης και ανασφάλειας, καθώς πάντα θα υπάρχουν καλύτεροι από εμάς, όποιο και αν είναι το αντικείμενό μας. Αυτό, όμως, δε θα πρέπει να μας μπλοκάρει και να μας αποτρέπει από το να κυνηγήσουμε τους στόχους μας. Ο ανταγωνισμός και το “imposter syndrome” είναι πολύ συχνά φαινόμενα στο ακαδημαϊκό περιβάλλον. Θα συμβούλευα, λοιπόν, τους υποτρόφους που ξεκινούν σήμερα την πορεία τους να εστιάζουν στους ίδιους, να θυμίζουν στον εαυτό τους συχνά τι είναι αυτό που ονειρεύονται και να αξιολογούν την πρόοδό τους με βάση τη δική τους πορεία, αντλώντας έμπνευση από τους άλλους και όχι αγωνιώντας να τους ξεπεράσουν.

Ποιοι είναι οι στόχοι σας για το μέλλον;

Στους άμεσους στόχους μου είναι να παραμείνω στην Αμερική και να συνεχίσω την έρευνά μου στο ΜΙΤ, μετά το πέρας της υποτροφίας μου, ως Research Scientist στο αντικείμενο της αειφορίας και της περιβαλλοντικής αποκατάστασης. Μέσα από τα ερευνητικά projects στα οποία δουλεύω στο Center for Bits and Atoms έχω τη δυνατότητα να καταπιάνομαι με διαφορετικές πτυχές του αντικειμένου μου και να δουλεύω για την επίλυση πραγματικών προβλημάτων της βιομηχανίας που με κρατούν ενήμερη για τις ανάγκες της αγοράς. Θεωρώ πως μέσα από το δυναμικό αυτό περιβάλλον θα μπορέσω τα επόμενα χρόνια να εντοπίσω το επόμενο μου επαγγελματικό βήμα, το οποίο δεν έχω ξεκαθαρίσει ακόμα αν θα είναι στον ακαδημαϊκό χώρο ή στη βιομηχανία.

Ποιο είναι το δικό σας κίνητρο ή το όραμα που σας κινητοποιεί;

Με κινητοποιεί ιδιαίτερα η ανάγκη μου να μαθαίνω και να εξελίσσομαι. Το να βρίσκομαι σε ένα δυναμικό περιβάλλον που οι άλλοι «ξέρουν περισσότερα από εμένα» και συνεχώς γεννιούνται νέες ιδέες είναι κάτι που με γεμίζει. Η ευγενής άμιλλα που δημιουργείται ανάμεσα σε ανθρώπους που μαθαίνουν ο ένας από τον άλλο νομίζω πως διαμορφώνει τις πλέον παραγωγικές συνθήκες εργασίας. Όραμά μου αποτελεί η συνεισφορά στην επίλυση σημαντικών περιβαλλοντικών προβλημάτων, όπως η ρύπανση των υδατικών πόρων, που ελπίζω να επιτύχω σε ένα βαθμό μέσα από την έρευνά μου.

 Τι ξεχωρίζετε ως το πιο σημαντικό από όσα έχετε κάνει;

Αδιαμφισβήτητα το σημαντικότερο μου επίτευγμα μέχρι σήμερα είναι η λήψη της μεταδιδακτορικής υποτροφίας από το Ίδρυμα Μποδοσάκη. Μέσω αυτής μου δόθηκε η ευκαιρία να πραγματοποιήσω το μεγαλύτερο όνειρό μου, δηλαδή να διεξάγω έρευνα σε ένα από τα κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου μέσα σε ένα απίστευτα ζωντανό, παραγωγικό και αέναα αναπτυσσόμενο περιβάλλον, το οποίο δε σταματά να αποτελεί για εμένα πηγή έμπνευσης και ικανοποίησης. Η υποτροφία αυτή ήταν κάτι πολύ παραπάνω από ένα αμιγώς επαγγελματικό ή ακαδημαϊκό επίτευγμα. Ήταν ένα εισιτήριο για μία καινούργια ζωή, καθώς η διαμονή μου στη Βοστώνη και η ερευνητική μου δραστηριότητα στο ΜΙΤ τα δυόμιση αυτά τελευταία χρόνια άνοιξαν νέους ορίζοντες στην ερευνητική μου αντίληψη και σκέψη και με έφεραν σε επαφή με ανθρώπους και έννοιες που με διαμόρφωσαν καθοριστικά.

Εκτός από την επιστήμη και το αντικείμενό σας, έχετε κάποια άλλη απασχόληση που στον ελεύθερο χρόνο σας σας δίνει ενέργεια ή σας ξεκουράζει;

Καθότι βρίσκομαι μακριά από την οικογένεια και τους στενούς μου φίλους, έχω την ανάγκη να αφιερώνω χρόνο για να συνομιλώ μαζί τους. Κρατάω τακτική επικοινωνία, πέρα από τη μητέρα και την αδερφή μου, με τους στενούς μου φίλους στην Ελλάδα και αυτό είναι κάτι που με ισορροπεί και με ξεκουράζει. Επίσης αγαπημένη μου ασχολία είναι το καγιάκ και οι βόλτες μαζί με τον σύζυγό μου στον ποταμό Charles γύρω από το ΜΙΤ, όταν ο καιρός το επιτρέπει.

*photo credits: Jack Forman