Αγαπητές και Αγαπητοί Συνάδελφοι και Συνεργάτες,
Το Ίδρυμα Μποδοσάκη έχει αναγνωρίσει ότι η δωροδοκία και εν γένει η διαφθορά αποτελούν σημαντική απειλή για το κοινωνικό σύνολο.
Έχουμε υποχρέωση έναντι των προσώπων που μας εμπιστεύονται και ενισχύουν τις δράσεις μας, των ωφελούμενων από αυτές, και γενικά έναντι της κοινωνίας, να λειτουργούμε με ακεραιότητα σε όλο το εύρος των δραστηριοτήτων μας και να επικοινωνούμε τις προσδοκίες μας για μείωση του κινδύνου της δωροδοκίας.
Η πολιτική που έχουμε υιοθετήσει είναι “μηδενικής ανοχής” σε θέματα δωροδοκίας και ως εκ τούτου δεσμευόμαστε να λειτουργούμε σύμφωνα με τις απαιτήσεις της εκάστοτε ισχύουσας συναφούς νομοθεσίας και τις απαιτήσεις του Συστήματος Διαχείρισης Καταπολέμησης Δωροδοκίας, σύμφωνα με το εξειδικευμένο πρότυπο ISO 37001:2016.
Είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσετε και να εφαρμόζετε όσα αναφέρονται στην παρούσα Πολιτική, τα οποία καθορίζουν τις απαιτήσεις μας σε σχέση με την καταπολέμηση της δωροδοκίας και της διαφθοράς εν γένει, προκειμένου:
- να διασφαλίζετε ότι η διαχείριση των πόρων του Ιδρύματος – ίδιων ή τρίτων – είναι αποτελεσματική, χρηστή και διαφανής,
- να προστατεύετε τη φήμη μας,
- να ενεργείτε σύμφωνα με τις αξίες και την κουλτούρα μας,
- να συμμορφώνεστε με τις απαιτήσεις της ισχύουσας συναφούς νομοθεσίας και τις απαιτήσεις του Συστήματος Καταπολέμησης Δωροδοκίας του Ιδρύματος, σύμφωνα με το εξειδικευμένο πρότυπο ISO 37001:2016.
Μπορείτε οποτεδήποτε να ζητάτε καθοδήγηση εάν τούτο απαιτείται από τα πρόσωπα που είναι επικεφαλής των Τμημάτων του Ιδρύματος στα οποία υπάγεστε, τη Νομική Υπηρεσία του Ιδρύματος, τον/την Υπεύθυνο Παραλαβής & Παρακολούθησης Αναφορών (ΥΠΠΑ) του Ιδρύματος ή τον/την Πρόεδρο του Δ.Σ. του Ιδρύματος κατά περίπτωση. Οποιοδήποτε πρόσωπο παραβιάζει τις απαιτήσεις της παρούσας Πολιτικής ή/και της νομοθεσίας σχετικά με τη δωροδοκία και τη διαφθορά εν γένει, θα υπόκειται σε κατάλληλες πειθαρχικές ενέργειες ή/και ποινικές διώξεις.
Έχετε επίσης την ευθύνη να αναφέρετε ενέργειες ή περιστατικά, εάν δικαιολογημένα πιστεύετε ότι παραβαίνουν τις απαιτήσεις της παρούσας Πολιτικής.
Με εκτίμηση
Ποια πρόσωπα αφορά ;
Οι απαιτήσεις της παρούσας Πολιτικής Καταπολέμησης της Δωροδοκίας (εφεξής η «Πολιτική») του Ιδρύματος Μποδοσάκη (στο εξής το «Ίδρυμα»), η οποία εξειδικεύει τον Κώδικα Επαγγελματικής Δεοντολογίας του Ιδρύματος, αφορούν τα πρόσωπα εκείνα που συμμετέχουν στο Διοικητικό Συμβούλιο και στις Επιτροπές του Ιδρύματος, τα πρόσωπα που εργάζονται γι’ αυτό (ανεξαρτήτως θέσης εργασίας, διάρκειας σχέσης εργασίας), τα πρόσωπα που συνεργάζονται με το Ίδρυμα καθ’ οιονδήποτε τρόπο (π.χ. στη βάση συμβάσεων προμήθειας αγαθών ή υπηρεσιών, εργολαβίας κ.λπ.), τα πρόσωπα που λαμβάνουν ενισχύσεις από το Ίδρυμα και έπαθλα για την ακαδημαϊκή, πολιτιστική και εν γένει κοινωνική προσφορά τους με οποιαδήποτε μορφή (δωρεές, επιχορηγήσεις, Βραβεία, Αριστεία κ.λπ.), και κάθε άλλο πρόσωπο (νομικό ή φυσικό) σχετιζόμενο με το Ίδρυμα.
Το Ίδρυμα αξιώνει από όλους τους εξωτερικούς φορείς με τους οποίους συνεργάζεται, και δη από τους προμηθευτές του και άλλους φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών με τους οποίους συμπράττει, να εξασφαλίζουν ότι όλα τα στελέχη τους, και δη εκείνα που αλληλεπιδρούν με το Ίδρυμα, θα συμμορφώνονται με τις διατάξεις της παρούσας Πολιτικής.
Τι είναι δωροδοκία;
Δωροδοκία είναι η προσφορά, υπόσχεση, παροχή, αποδοχή ή προσέλκυση αδικαιολόγητου ωφελήματος οποιασδήποτε φύσεως και οποιαδήποτε αξίας (οικονομικής ή μη οικονομικής), άμεση ή έμμεση, ως κίνητρο ή ανταμοιβή σε πρόσωπο, προκειμένου δια πράξεων ή/και παραλείψεων του να μην εκτελέσει τα καθήκοντα του όπως ο νόμος, οι οικείες συμβατικές δεσμεύσεις που έχει αναλάβει, τα χρηστά ήθη, η καλή πίστη και τα οικεία θεμιτά συναλλακτικά ήθη επιβάλλουν.
Παθητική Δωροδοκία (δωροληψία) συνιστά η αίτηση (ρητή ή σιωπηρή) ή η αποδοχή µη οφειλόμενου πλεονεκτήματος οποιασδήποτε φύσης, ή η αποδοχή της υπόσχεσης τέτοιου πλεονεκτήματος, ως κίνητρο ή ανταμοιβή σε πρόσωπο, προκειμένου δια πράξεων ή/και παραλείψεων του να μην εκτελέσει τα καθήκοντα του όπως ο νόμος, οι οικείες συμβατικές δεσμεύσεις που έχει αναλάβει, τα χρηστά ήθη, η καλή πίστη και τα οικεία θεμιτά συναλλακτικά ήθη επιβάλλουν.
Η δωροδοκία μπορεί να έχει οποιαδήποτε μορφή, όπως (ενδεικτικά): πληρωμές σε χρήμα ή σε είδος, πλαστή εργασία ή «συμβουλευτική» σχέση, πολιτικές συνεισφορές, χορηγίες και δωρεές, δώρα, ταξίδια, φιλοξενία, αποζημίωση δαπανών. Είναι αδιάφορο εάν:
– η δωροδοκία δίδεται απευθείας ή μέσω τρίτου, ή
– δίδεται προς όφελος του αποδέκτη ή κάποιου άλλου ατόμου.
Μία δωροδοκία μπορεί να είναι οικονομική ή μη, και μπορεί να περιλαμβάνει την παροχή ή τη λήψη χρημάτων, δανείων, συνεισφορών ή δωρεών, ταξιδιών, προσφορών απασχόλησης, επιστροφών, εκπτώσεων, αγαθών, υπηρεσιών ή καθετί άλλο που μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει αξία.
Τα δώρα ή η ψυχαγωγία μπορούν να θεωρηθούν μορφές δωροδοκίας υπό ορισμένες συνθήκες.
Δεν θα πρέπει να υπάρχει εμπλοκή σε οποιαδήποτε υπόθεση δωροδοκίας.
Για τον λόγο αυτό δεν είναι αποδεκτή σε οποιαδήποτε περίπτωση η αποδοχή, προσφορά, υπόσχεση οποιουδήποτε αντικειμένου αξίας, οποιουδήποτε οικονομικού ή άλλου πλεονεκτήματος σε ή από οποιοδήποτε πρόσωπο που θα μπορούσε να επηρεάσει τις δραστηριότητες του Ιδρύματος.
Ειδική προσοχή θα πρέπει να επιδεικνύεται σε περιπτώσεις επικοινωνίας, συνεργασίας, συναλλαγής, συναναστροφής κ.λπ. με δημοσίους υπαλλήλους και εν γένει πρόσωπα που κατέχουν δημόσια αξιώματα, ή/και πολιτικούς, καθώς και με συγγενείς και εν γένει οικείους και συνεργάτες των προσώπων αυτών.
Δώρα
Δεν επιτρέπεται η παροχή δώρων (οποιασδήποτε μορφής) άμεσα ή έμμεσα, σε πρόσωπο με αντάλλαγμα οποιοδήποτε πλεονέκτημα, επηρεασμό συμπεριφοράς ή απόφασης, ευνοϊκή μεταχείριση ή την άσκηση επιρροής προς όφελος του Ιδρύματος.
Συμβολικά δώρα παρέχονται από το Ίδρυμα με τη μορφή εθιμοτυπικών /αναμνηστικών δώρων και μόνο εάν παρέχονται σε μη τακτική βάση και σε κατάλληλες περιστάσεις.
Η λήψη ή ζήτηση δώρων οποιασδήποτε φύσεως ή αξίας από προμηθευτή απαγορεύεται αυστηρά. Ως δώρα δεν νοούνται οι εκπτώσεις που χορηγούνται προς το Ίδρυμα σε ό,τι αφορά στην αξία αγαθών ή υπηρεσιών που παρέχονται από προμηθευτές στο πλαίσιο του ελεύθερου και θεμιτού ανταγωνισμού της αγοράς.
Η λήψη ή ζήτηση δώρων, οποιασδήποτε μορφής ή αξίας, από λήπτες οποιασδήποτε μορφής ενισχύσεων ή επάθλων του Ιδρύματος ομοίως απαγορεύεται αυστηρά.
Δεν απαγορεύεται η αποδοχή μικρών, συμβολικών δώρων, εφόσον η αποδοχή τέτοιων μικρών, συμβολικών δώρων δεν αφήνει οποιοδήποτε περιθώριο/αφορμή αρνητικής κριτικής σε βάρος του προσώπου – παραλήπτη, κινείται εντός του πλαισίου της εύλογης, κοινωνικά και επαγγελματικά αποδεκτής αβροφροσύνης, και είναι νόμιμη και επαρκώς τεκμηριωμένη.
Δώρα πέρα από αυτά που χαρακτηρίζονται ως συμβολικά/εθιμοτυπικά, θα πρέπει να δηλώνονται από τα πρόσωπα που τα λαμβάνουν στο πρόσωπο – Επικεφαλής του Τμήματος του Ιδρύματος στο οποίο υπάγονται.
Σε περίπτωση απόπειρας προσφοράς δώρων (πλην των εθιμοτυπικών) ή στις περιπτώσεις κατά τις οποίες μας δημιουργείται αμφιβολία για την αποδοχή ή μη ενός δώρου από επιχορηγούμενο από το Ίδρυμα πρόσωπο ή προμηθευτή ή συνεργάτη οφείλουμε να ζητήσουμε τη συνδρομή του προσώπου – Επικεφαλής του Τμήματος του Ιδρύματος στο οποίο υπαγόμαστε, ώστε να θέσει την προσφορά προς έγκριση για αποδοχή ή άρνηση από την/τον Πρόεδρο του Ιδρύματος.
Γεύματα, φιλοξενία, ταξίδια, ψυχαγωγία
Γεύματα και δραστηριότητες ψυχαγωγίας που παρέχονται από προμηθευτές, συνεργάτες, λήπτες ενισχύσεων κ.λπ. επιτρέπονται, μόνο εάν δεν καταλείπεται οποιοδήποτε περιθώριο/αφορμή αρνητικής κριτικής σε βάρος του προσώπου – αποδέκτη, λαμβάνοντας χώρα με αφορμή δικαιολογημένη επαγγελματική περίσταση, και πάντοτε εντός του πλαισίου της εύλογης, κοινωνικά και επαγγελματικά αποδεκτής αβροφροσύνης.
Πρέπει να εξετάζεται πάντοτε κατά πόσον το προσφερόμενο γεύμα ή η ψυχαγωγία μπορεί να θεωρηθούν υπερβολικά ή ανάρμοστα ή μπορεί να συνεπάγονται ή να υπονοούν την ανάληψη οποιασδήποτε υποχρέωσης.
Δεν επιτρέπεται σε οποιαδήποτε περίπτωση να ζητούνται οι παροχές γευμάτων ή δραστηριότητες ψυχαγωγίας.
Η παροχή γευμάτων και φιλοξενίας από το Ίδρυμα σε τρίτα πρόσωπα, επιτρέπεται μόνο εάν παρέχονται σε μη τακτική βάση και μόνο σε κατάλληλες περιστάσεις.
Σε κάθε περίπτωση η αξία τους θα πρέπει να είναι εύλογη και να εξυπηρετεί μόνο θεμιτούς σκοπούς.
Τα αποδεικτικά πληρωμής για γεύματα και φιλοξενία διέπονται από τους κανόνες διαχείρισης των λειτουργικών δαπανών του Ιδρύματος.
Το Ίδρυμα δεν καταβάλλει σε οποιαδήποτε περίπτωση ούτε αποζημιώνει έξοδα ταξιδιών σε πρόσωπα, εάν η συγκεκριμένη παροχή θα μπορούσε να θεωρηθεί ως δωροδοκία.
Δωρεές, επιχορηγήσεις, βραβεύσεις
Το Ίδρυμα ως κοινωφελής οργανισμός πραγματοποιεί δωρεές, επιχορηγήσεις, βραβεύσεις με χρηματικά έπαθλα κ.λπ. που σχετίζονται με τους τέσσερις στρατηγικούς του πυλώνες, δηλαδή την προαγωγή της παιδείας, την αναβάθμιση της υγείας, την προστασία του περιβάλλοντος και την ενδυνάμωση της Κοινωνίας των Πολιτών.
Δεν επιτρέπεται η ενίσχυση ή βράβευση οποιουδήποτε προσώπου εάν:
- Για το πρόσωπο αυτό υπάρχουν ενδείξεις ότι στερείται οικονομικής διαφάνειας.
- Η ενίσχυση ή βράβευση θα μπορούσε να εκτραπεί σε έναν ακατάλληλο λήπτη και μπορεί να συνδεθεί με ένα αδικαιολόγητο όφελος.
Το Ίδρυμα μπορεί να λάβει δωρεές, επιχορηγήσεις, κληρονομιές και κληροδοσίες από τρίτους σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στον εκάστοτε εν ισχύι Οργανισμό του (βλ. ΦΕΚ Β΄ 5206. 07-10-2022, Π.Δ. 29-09-2022) και τη συναφή νομοθεσία που διέπει τη λειτουργία του. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, και πριν την αποδοχή, το Ίδρυμα διενεργεί δέουσα επιμέλεια για τη διακινδύνευση δωροδοκίας. Σε κάθε περίπτωση, δεν γίνονται αποδεκτές επιχορηγήσεις, δωρεές, κληρονομιές και κληροδοσίες που ενέχουν διακινδύνευση δωροδοκίας.
Πολιτικές δωρεές – Δωρεές προς Δικαστικούς και Εισαγγελικούς Λειτουργούς, Στελέχη Ανεξάρτητων Αρχών και Δημόσιους Αξιωματούχους
Απαγορεύονται οι δωρεές σε πολιτικά κόμματα, στελέχη πολιτικών κομμάτων και υποψήφιους πολιτικών αξιωμάτων σε οποιοδήποτε επίπεδο, δικαστικούς και εισαγγελικούς λειτουργούς, στελέχη Ανεξάρτητων Αρχών και εν γένει δημόσιους υπαλλήλους και αξιωματούχους.
Συνεργασία με τρίτους
Το Ίδρυμα μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνο για πράξεις δωροδοκίας προσώπων που ενεργούν για λογαριασμό του, και δη για πράξεις δωροδοκίας εργαζομένων ή άλλων προσώπων που παρέχουν υπηρεσίες για το ίδρυμα ή συνεργάζονται με το Ίδρυμα.
Απαγορεύεται σε οποιοδήποτε πρόσωπο ενεργεί για λογαριασμό του Ιδρύματος ή εμφανίζεται ως συνεργαζόμενο με το Ίδρυμα πρόσωπο να δωροδοκήσει τρίτο πρόσωπο ή να δεχθεί δωροδοκία από οποιοδήποτε τρίτο πρόσωπο.
Προσλήψεις προσωπικού
Κατά την πρόσληψη νέου εργαζόμενου διενεργείται δέουσα επιμέλεια προκειμένου να διαπιστωθεί, στον βαθμό που είναι εφικτό, εάν συντρέχει κίνδυνος το υποψήφιο στέλεχος να δωροδοκηθεί ή να δωροδοκήσει κατά την άσκηση των καθηκόντων του.
Δεν επιτρέπεται η πρόσληψη οποιουδήποτε προσώπου εάν υπάρχει υποψία ότι το πρόσωπο αυτό μπορεί να αποπειραθεί να δωροδοκήσει ή να δωροδοκηθεί.
Σύστημα αμοιβών προσωπικού
Οι τακτικές ή έκτακτες αμοιβές του προσωπικού καθορίζονται με αποφάσεις των αρμόδιων εκτελεστικών οργάνων του Ιδρύματος στη βάση αντικειμενικών κριτηρίων και σύμφωνα με τις συνθήκες που εκάστοτε επικρατούν στην αγορά εργασίας. Το Ίδρυμα δεν θα χορηγήσει οποιαδήποτε αμοιβή δίχως προηγούμενη απόφαση των αρμόδιων εκτελεστικών οργάνων του.
Αδειοδοτήσεις, έλεγχοι από δημόσιες αρχές και υπηρεσίες
Σε οποιαδήποτε περίπτωση απαιτηθεί η λήψη διοικητικών αδειών προκειμένου να εξυπηρετηθούν τα έννομα συμφέροντα του Ιδρύματος, θα πρέπει να τηρούνται όλες οι σχετικές νόμιμες διαδικασίες. Απαγορεύεται οποιαδήποτε απόπειρα αθέμιτου επηρεασμού του αποτελέσματος ή του χρόνου έκδοσης της οικείας διοικητικής άδειας
Απαγορεύονται οι πληρωμές ή οι παροχές οποιουδήποτε άλλου πλεονεκτήματος σε δημοσίους υπαλλήλους, λειτουργούς και εν γένει αξιωματούχους προκειμένου να αποφευχθεί μια επιθεώρηση/έλεγχος, να επηρεαστεί το πόρισμα μιας επιθεώρησης/ελέγχου ή να αποφευχθεί ένα πρόστιμο σε βάρος του Ιδρύματος.
Νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες
Οι ενέργειες νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες είναι αντίθετες προς τις αρχές και τις αξίες που διέπουν το Ίδρυμα.
Το Ίδρυμα συμμορφώνεται με όλους τους νόμους και κανονισμούς που αφορούν στην καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και δεσμεύεται ότι θα αναφέρει στις αρμόδιες Αρχές κάθε συμπεριφορά που κρίνεται ύποπτη.
Σύγκρουση συμφερόντων
Κάθε πρόσωπο που απασχολείται για το Ίδρυμα ή συνεργάζεται με το Ίδρυμα οφείλει στο πλαίσιο της αποφυγής καταστάσεων σύγκρουσης συμφερόντων:
- Να αναφέρει άμεσα οποιοδήποτε ίδιον συμφέρον του ή οικείων του το οποίο μπορεί να προκαλέσει σύγκρουση με τα συμφέροντα του Ιδρύματος ή να το εμποδίσει να εκτελέσει κατάλληλα τα καθήκοντά του ή να επηρεάσει τις αποφάσεις του.
- Να γνωστοποιεί οποιαδήποτε σχέση του με προμηθευτές ή λήπτες ενισχύσεων ή βραβεύσεων του Ιδρύματος προκειμένου να αποφευχθεί ενδεχόμενη κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων.
- Να μη δημιουργεί κοινά ή αμοιβαία οικονομικά ή άλλης φύσεως συμφέροντα με προμηθευτές ή λήπτες ενισχύσεων ή βραβευόμενα από το Ίδρυμα πρόσωπα.
- Να μη δανείζει ούτε να δανείζεται από τους προμηθευτές ή λήπτες ενισχύσεων ή βραβευόμενα από το Ίδρυμα πρόσωπα.
- Να μεταχειρίζεται αντικειμενικά τους προμηθευτές, λήπτες ενισχύσεων και τα βραβευόμενα από το Ίδρυμα πρόσωπα, αποφεύγοντας την ευνοϊκή μεταχείριση ορισμένων προσώπων ή την αποθάρρυνση της συνεργασίας με άλλους χωρίς βάσιμο αντικειμενικό λόγο.
- Να μην επωφελείται από τη θέση του, προκειμένου να εξασφαλίσει πλεονεκτήματα ή άλλα οφέλη για τον εαυτό του ή τους οικείους του από προμηθευτές, λήπτες ενισχύσεων ή βραβευόμενα από το Ίδρυμα πρόσωπα.
- Να αναφέρει εάν έχει οποιασδήποτε φύσεως συγγενική, προσωπική ή άλλης φύσεως στενή κοινωνική σχέση με δημοσίους υπαλλήλους, πρόσωπα που κατέχουν δημόσια αξιώματα εν γένει, πρόσωπα της πολιτικής κ.λπ. που σχετίζονται με τα καθήκοντα που του έχουν ανατεθεί από το Ίδρυμα.
Οι ανωτέρω γνωστοποιήσεις / αναφορές του εργαζομένου θα γίνονται όχι μόνο κατά την πρόσληψή του αλλά και κάθε φορά που υπάρχει σχετική μεταβολή.
Προμηθευτές και συνεργάτες
Οι προμηθευτές – συνεργάτες του Ιδρύματος δεν επιτρέπεται να πραγματοποιούν, να υπόσχονται, ή να εξουσιοδοτούν, αμέσως ή εμμέσως, την αθέμιτη καταβολή χρημάτων ή παροχή οποιουδήποτε αγαθού αξίας σε δημοσίους υπαλλήλους, λειτουργούς και εν γένει αξιωματούχους για να τους οδηγήσουν να προβούν σε οποιαδήποτε ενέργεια ή να λάβουν μια απόφαση προκειμένου να αποκτήσουν όφελος.
Κατά την πραγματοποίηση των δραστηριοτήτων τους που σχετίζονται με το Ίδρυμα, πρέπει να κατανοούν και να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας σχετικά με την καταπολέμηση της δωροδοκίας.
Στην περίπτωση που προμηθευτής – συνεργάτης ή κάποιο πρόσωπο που ενεργεί για λογαριασμό του Ιδρύματος, λάβει ή αντιληφθεί αίτημα ή απαίτηση για δωροδοκία σε σχέση με εργασία του για το Ίδρυμα, θα πρέπει να το αναφέρει αμέσως, σύμφωνα με όσα ορίζονται στην Πολιτική Υποβολής και Διαχείρισης Αναφορών του Ιδρύματος (Whistleblowing Policy).
Η φύση, ο τύπος και η έκταση της δέουσας επιμέλειας που διενεργείται στους προμηθευτές και τους συνεργάτες του Ιδρύματος πριν τη σύναψη συμφωνιών, εξαρτάται από την πιθανότητα διακινδύνευσης δωροδοκίας.
Ο τρόπος επιλογής των προμηθευτών – συνεργατών, υπογραφής συμβάσεων και παρακολούθησης της απόδοσής τους γίνεται ακολουθώντας τις οικείες θεσμοθετημένες διαδικασίες του Ιδρύματος, όπως εκάστοτε ισχύουν.
Προειδοποιητικές Ενδείξεις- Κόκκινες Σημαίες
Τα πρόσωπα που εργάζονται για το Ίδρυμα θα πρέπει να γνωρίζουν τις ακόλουθες προειδοποιητικές ενδείξεις ούτως ώστε να μπορούν να καταγγέλλουν περιπτώσεις, οι οποίες μπορεί να αφορούν σε ζητήματα που ρυθμίζονται από την παρούσα Πολιτική του ιδρύματος. Από μόνες τους αυτές οι προειδοποιητικές ενδείξεις δεν αποδεικνύουν την τέλεση ύποπτης ή παράνομης δραστηριότητας, αλλά μπορεί να αναδείξουν την ανάγκη για επιπλέον έρευνα ή και την υλοποίηση κατάλληλων ενεργειών.
Οι ακόλουθες προειδοποιητικές ενδείξεις είναι ενδεικτικές και τα πρόσωπα που εργάζονται για ή συνεργάζονται με το Ίδρυμα δεν θα πρέπει να περιορίζονται μόνο σε αυτές προκειμένου να προχωρήσουν σε καταγγελία.
Προμηθευτές και συνεργάτες
- Αίτηση για την πραγματοποίηση πληρωμής των παρεχόμενων αγαθών ή υπηρεσιών σε τρίτα πρόσωπα που δεν σχετίζονται με την εμπορική συναλλαγή.
- Το αντάλλαγμα για την προμήθεια αγαθών ή υπηρεσιών είναι ασυνήθιστα υψηλό σε σύγκριση με τις συνήθεις τιμές της αγοράς.
- Αίτηση το τιμολόγιο προμήθειας αγαθών ή υπηρεσιών να εμφανίζει τίμημα υψηλότερο από την πραγματική αξία των προϊόντων ή υπηρεσιών που παρέχεται.
- Το τιμολόγιο αγαθών ή υπηρεσιών δεν περιγράφει αναλυτικά το προσφερόμενο είδος.
- Αίτηση η πληρωμή των αγαθών ή υπηρεσιών να γίνει σε χώρα που αποτελεί κέντρο υπεράκτιων (offshore) εταιρειών.
- Αίτηση η πληρωμή για τα αγαθά ή υπηρεσίες να γίνει σε δύο ή περισσότερους λογαριασμούς.
- Το πρόσωπο – προμηθευτής/συνεργάτης έχει υποβληθεί σε ποινικές ή αστικές διαδικασίες για πράξεις οι οποίες μαρτυρούν παράνομη, αθέμιτη ή ανήθικη συμπεριφορά.
- Το πρόσωπο – προμηθευτής/συνεργάτης δεν αποδέχεται ανεπιφύλακτα την τήρηση της παρούσας Πολιτικής Καταπολέμησης Δωροδοκίας του Ιδρύματος.
- Το πρόσωπο – προμηθευτής/συνεργάτης αρνείται να παρέχει επαρκείς απαντήσεις σε ερωτήσεις δέουσας επιμέλειας σχετικά με τη δωροδοκία ή διαπιστώνεται πως οι απαντήσεις του είναι ανακριβείς.
Λήπτες ενισχύσεων
- Το (δυνητικό) πρόσωπο – λήπτης ενίσχυσης ή εκπρόσωπός του αναλαμβάνει πρωτοβουλία για συναναστροφές με εργαζομένους εκτός των εγκαταστάσεων του Ιδρύματος με σκοπό την εξυπηρέτηση της χρηματοδότησής του.
- Η υποβολή προς έλεγχο πλαστών δικαιολογητικών (φυσικού ή οικονομικού αντικειμένου).
- Φήμη σε βάρος του (δυνητικού) προσώπου – λήπτη ενίσχυσης ότι παραβλέπει τα φυσιολογικά κανάλια επιχειρηματικότητας ή σχετίζεται με περιπτώσεις δωροδοκίας και διαφθοράς.
Λοιπές περιπτώσεις
- Πρόσωπο που εργάζεται για το Ίδρυμα ή συνεργάζεται μ’ αυτό επιδιώκει φορτικά και άνευ δικαιολογημένης αιτίας να αναλάβει τη διεκπεραίωση συγκεκριμένου έργου.
- Πρόσωπο που εργάζεται για το Ίδρυμα ή συνεργάζεται μ’ αυτό διαπράττει πολύ σοβαρά λάθη σε ό,τι αφορά σε έργα διαχείρισης δωρεών ή χρηματοδοτήσεων τρίτων.
- Πρόσωπο που εργάζεται για το Ίδρυμα ή συνεργάζεται μ’ αυτό επιδεικνύει αδικαιολόγητη καθυστέρηση στη διαχείριση αιτημάτων χορήγησης ενισχύσεων.
Αναφορές – Καταγγελίες
Τα πρόσωπα που εργάζονται για ή συνεργάζονται με το Ίδρυμα, αλλά και κάθε τρίτο πρόσωπο ενθαρρύνονται και έχουν υποχρέωση να καταγγέλλουν άμεσα και χωρίς καθυστέρηση φαινόμενα ή υποψία δωροδοκίας, σύμφωνα με όσα ορίζονται στην Πολιτική Υποβολής και Διαχείρισης Αναφορών του Ιδρύματος (Whistleblowing Policy), προκειμένου να επιλαμβάνονται αυτών τα αρμόδια όργανα του Ιδρύματος, ήτοι κατ’ αρχήν η Επιτροπή Δεοντολογίας του Ιδρύματος, η οποία έχει συγκροτηθεί με τον Κώδικα Επαγγελματικής Δεοντολογίας του Ιδρύματος.
Εάν το πρόσωπο που προτίθεται να αναφέρει – καταγγείλει παραβατική συμπεριφορά δεν είναι βέβαιο για τον τρόπο χειρισμού μίας κατάστασης η οποία είναι αντίθετη ή ενδεχομένως αντίθετη με την παρούσα Πολιτική, πρέπει πάντοτε να ζητά καθοδήγηση από τον/την Υπεύθυνο Παραλαβής και Παρακολούθησης Αναφορών (ΥΠΠΑ) του Ιδρύματος, σύμφωνα με όσα ορίζονται στην Πολιτική Υποβολής και Διαχείρισης Αναφορών του Ιδρύματος (Whistleblowing Policy).
Κανένα πρόσωπο δεν θα υποστεί ζημιά ή κυρώσεις γιατί δήλωσε επώνυμα ανησυχίες του αναφορικά με φαινόμενα δωροδοκίας, διαφθοράς, ανάρμοστες ενέργειες για διευκόλυνση δικαιούχων, αρνήθηκε να δωροδοκήσει ή να δωροδοκηθεί.
Παρόλα αυτά έχει το δικαίωμα και τη δυνατότητα να υποβάλλει την καταγγελία του ανώνυμα.
Υπογραμμίζεται ότι εκδικητικές, και εν γένει κακοπροαίρετες καταγγελίες άνευ ερείσματος δεν επιτρέπονται. Η Επιτροπή Δεοντολογίας του Ιδρύματος ή/και άλλα κατά περίπτωση συντρεχόντως αρμόδια όργανα προγραμμάτων που υλοποιεί το Ίδρυμα, έχουν την εξουσιοδότηση και την ευθύνη να διερευνούν όλες τις καταγγελίες για φαινόμενα δωροδοκίας που υποβάλλονται, ανεξάρτητα από την προέλευσή τους (εργαζόμενα πρόσωπα, πρόσωπα – λήπτες ενισχύσεων, δημόσιοι φορείς, προμηθευτές και λοιπά τρίτα μέρη).
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αναφορές – καταγγελίες που αφορούν σε ζητήματα της παρούσας πολιτικής παρακαλούμε συμβουλευτείτε την Πολιτική Υποβολής και Διαχείρισης Αναφορών του Ιδρύματος (Whistleblowing Policy) και τον Κώδικα Επαγγελματικής Δεοντολογίας του Ιδρύματος.
Συμμόρφωση προς τους Νόμους
Βασική αρχή του Ιδρύματος είναι η συμμόρφωση και ο σεβασμός προς τους ισχύοντες νόμους, διατάξεις και τους κανονισμούς της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι ατομική ευθύνη των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, των μελών των Επιτροπών, των εργαζομένων και συνεργατών του Ιδρύματος να αποφεύγουν κάθε παράνομη δραστηριότητα.
Το Ίδρυμα παρακολουθεί συστηματικά τη νομοθεσία και τροποποιεί τις σχετικές διαδικασίες και πρακτικές του όταν απαιτείται, φροντίζοντας να ενημερώνει όλα τα εμπλεκόμενα πρόσωπα.
Τήρηση αρχείων
Το Ίδρυμα διατηρεί οικονομικά αρχεία και εφαρμόζει τους κατάλληλους εσωτερικούς ελέγχους, που αποδεικνύουν τον λόγο για τον οποίο γίνεται κάθε πληρωμή λειτουργικών δαπανών.
Όλοι οι λογαριασμοί, τα τιμολόγια και άλλα έγγραφα και αρχεία που σχετίζονται με οικονομικές συναλλαγές συμπληρώνονται και να διατηρούνται με αυστηρή ακρίβεια και πληρότητα. Απαγορεύεται η τήρηση λογαριασμών εκτός των επίσημων βιβλίων του Ιδρύματος.
Παρακολούθηση και ανασκόπηση
Η αποτελεσματικότητα της εφαρμογής της παρούσας Πολιτικής παρακολουθείται και αξιολογείται τακτικά, αναφορικά με την καταλληλόλητα και την επάρκειά της. Οι βελτιώσεις που θα κρίνονται αναγκαίες θα εφαρμόζονται το συντομότερο δυνατό.
Για την τήρηση της παρούσας Πολιτικής, της σχετικής νομοθεσίας και των κατευθυντήριων οδηγιών του Ιδρύματος, θα διενεργούνται περιοδικοί έλεγχοι. Οι έλεγχοι μπορεί να διενεργούνται εσωτερικά ή να ανατεθούν σε εξωτερικούς ελεγκτές.
Σύνοψη
Το Ίδρυμα δεν ανέχεται οποιαδήποτε μορφή δωροδοκίας ή διαφθοράς και υπό οποιαδήποτε συνθήκη δεν θα παράσχει, προσφέρει, ή προσφερθεί να παράσχει, να εγκρίνει ή να ζητήσει από κάποιον να παράσχει, άμεσα ή έμμεσα, οφέλη οποιασδήποτε μορφής σε πρόσωπα, ώστε τα πρόσωπα αυτά να προχωρήσουν, παραβιάζοντας τα καθήκοντά τους, σε πράξη ή παράλειψη.
Το Ίδρυμα δεν θα ζητήσει ή θα δεχθεί υπό οποιαδήποτε συνθήκη, άμεσα ή έμμεσα, οφέλη οποιασδήποτε μορφής ή την υπόσχεση αυτών, για να προκαλέσει ή να επιβραβεύσει ανάρμοστες συμπεριφορές με τη μορφή πράξεων ή παραλείψεων που ανακύπτουν από ή συγκρούονται με τα καθήκοντα κάποιου.
Η παρούσα Πολιτική έχει ενιαία εφαρμογή στις πάσης φύσεως συνεργασίες του Ιδρύματος με τρίτα πρόσωπα.
Η παρούσα Πολιτική καθορίζει το πλαίσιο στο οποίο οφείλουν να συμμορφώνονται όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, τα μέλη των Επιτροπών και τα πρόσωπα που εργάζονται γι’ αυτό ή συνεργάζονται με αυτό, δίχως να λαμβάνονται υπόψη τα προσωπικά ήθη και αξιολογήσεις των προσώπων που υπάγονται στην παρούσα Πολιτική ή στρεβλά συναλλακτικά ήθη. Όλα τα πρόσωπα που υπάγονται στη παρούσα Πολιτική οφείλουν να κατανοήσουν και να συμμορφωθούν στις απαιτήσεις της, όπως κάθε φορά ισχύει.
Αποκλίσεις από την παρούσα Πολιτική, εκούσιες ή ακούσιες, μπορεί να οδηγήσουν σε πειθαρχικές διώξεις οι οποίες ενδέχεται να έχουν ως αποτέλεσμα την απόλυση λόγω σοβαρού παραπτώματος καθώς και την ποινική δίωξη του εμπλεκόμενου προσώπου, βάσει της εκάστοτε ισχύουσας νομοθεσίας.
Ο έλεγχος της τήρησης των απαιτήσεων της Πολιτικής αλλά και του Συστήματος Καταπολέμησης Δωροδοκίας του Ιδρύματος είναι συνεχής και πραγματοποιείται είτε από κατάλληλο προσωπικό του ιδρύματος είτε από εξωτερικούς φορείς ελέγχου.
Ο/Η Υπεύθυνος-η Παραλαβής και Παρακολούθησης Αναφορών (ΥΠΠΑ) του Ιδρύματος είναι στη διάθεσή κάθε ενδιαφερόμενου σχετικά με την υποβολή καταγγελίας ή την παροχή διευκρινίσεων και συμβουλών σχετικά με θέματα που αφορούν την παρούσα Πολιτική.
Η παρούσα Πολιτική εγκρίθηκε στο πλαίσιο των εργασιών της 611ης/21-03-2025 Συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος, υπόκειται δε σε διαρκή αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της εφαρμογής της. Το Ίδρυμα επιφυλάσσεται να προβαίνει σε προσθήκες και εν γένει τροποποιήσεις του περιεχομένου της παρούσας Πολιτικής, εντός του πλαισίου και υπό τους όρους και προϋποθέσεις που θέτει η εκάστοτε εφαρμοστέα νομοθεσία. Η παρούσα Πολιτική ξεκινά να ισχύει από την πιο κάτω ημερομηνία υπογραφής της από την Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος, θα βρίσκεται δε αναρτημένη στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος στην ελληνική και αγγλική γλώσσα. Σε περίπτωση ανακολουθίας ή αντίφασης μεταξύ της ελληνικής και της αγγλικής έκδοσης της παρούσας, υπερισχύει η έκδοση της στην ελληνική γλώσσα.
Αθήνα, 21-03.2025
Η Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου
Αθηνά Δεσύπρη